Żylaki kończyn dolnych. Warto je badać i leczyć.

Bolą cię nogi? Masz skłonność do żylaków? Nie lekceważ tych dolegliwości! Rozmawiamy z doktorem nauk medycznych Januszem Orzechowskim, który na co dzień pracuje jako chirurg, flebolog.

Panie Doktorze, zacznijmy od początku, co to są żylaki kończyn dolnych?

Dr Janusz Orzechowski: Żylaki kończyn dolnych to często częste schorzeniem w naszym społeczeństwie. Są to  poszerzone naczynia żylne powierzchowne nóg. Początkowo objawiają się w postaci pajączków i przebarwień na powierzchni skóry nóg, z czasem doprowadzając do pojawienia się splotów żył widocznych pod skórą. Żylakom kończyn dolnych towarzyszy często uczucie “ciężkości nóg” i obrzęk kończyn. Nie leczona dolegliwość może doprowadzać do krwawienia miejscowego, epizodów zapaleń żył, jak również do powstania owrzodzeń na podudziach. Trzeba też nadmienić, że nieleczone żylaki kończyn dolnych zwiększają ryzyko chorób zakrzepowo-zatorowych takich jak  zakrzepica żył kończyn dolnych, zatorowoś płucna oraz udarów.

A jak powstają żylaki?

Dr Janusz Orzechowski: Powstawanie żylaków kończyn dolnych wiąże się z nieprawidłowym krążeniem krwi w żyłach. Żylaki powstają  w wyniku poszerzenia i wydłużenia żyły, zyskując tym samym kręty przebieg. Najczęstszą  przyczyną  wzrostu ciśnienia jest   niewydolność  zastawek. Jest to proces w którym krew  w tętnicach płynie szybko, bo tłoczy ją serce. Jej powrotna droga jest trudniejsza, gdyż w żyłach krew ma mniejsze ciśnienie i przeszkadza jej grawitacja, która ściąga ją w dół. Wszystko jest w porządku, dopóki ściany żył są sprężyste, a zastawki, które nie dopuszczają do cofana nią się krwi, sprawne. Problemy zaczynają się, gdy zastawki się nie domykają i część krwi płynąca w kierunku serca zaczyna się cofać. Żyły rozszerzają się, nie wracają do swego pierwotnego kształtu i dlatego  powstają żylaki. Niestety, nie są one tylko defektem estetycznym, a chorobą, która wymaga leczenia. Skłonność do żylaków możemy odziedziczyć, ale na ich powstawanie mają również wpływ czynniki zewnętrzne, czyli:

• praca stojąca lub siedząca
• ciąża i poród
• pigułka antykoncepcyjna i hormonalna terapia zastępcza
• choroby dróg rodnych
• ciężka praca fizyczna
• przewlekłe zaparcia
• otyłość
• palenie papierosów
• nadmiar ciepła – sauna, gorące kąpiele, solarium, depilacja gorącym woskiem
• zbyt obcisłe ubranie, nie tylko wpijające się w skórę skarpetki, ale też  bardzo dopasowane dżinsy
• niewygodne buty – zbyt wysokie (powyżej 5 cm obcasy) czy wąskie czubki
• brak ruchu

Jakie są pierwsze objawy żylaków ?

Dr Janusz Orzechowski: W początkowej fazie choroby,  żylaki są trudne do rozpoznania. Rozwijają się bardzo powoli, a ich pierwszym zwiastunem mogą być pajączki na nogach oraz widoczne pod powierzchnią skóry żyły. Do tego tępy i uporczywy ból kończyn dolnych, któremu towarzyszy zwykle ich obrzęk ja- objawy te głównie  są zauważalne  pod koniec dnia, albo po długotrwałym przebywaniu w pozycji stojącej lub siedzącej.

Łagodny obrzęk nóg – zwykle w okolicy kostek i stóp uczucie swędzenia, który pojawia się głównie w miejscach popękanych naczynek, uczucie ciężkich nóg oraz skurcze łydek, które nasilają się głównie w nocy. Wraz z rozwojem choroby pojawiają się nowe objawy. W dalszej kolejności mogą powstać się zmiany na skórze: przebarwienia, wypryski i owrzodzenia.

Jak wygląda rozpoznanie żylaków kończyn dolnych?

Dr Janusz Orzechowski: W celu zdiagnozowania żylaków nóg należy udać się do flebologa, który jest lekarzem wyspecjalizowanym w leczeniu tego typu dolegliwości. Podstawą w rozpoznaniu wszystkich chorób żył jest USG Dopplera, dzięki któremu sprawdzany jest stan zastawek naczyń krwionośnych.

Jakie są metody leczenia żylaków kończyn dolnych?

Dr Janusz Orzechowski: Żylaki możemy leczyć dwoma metodami: nieinwazyjnie i inwazyjnie. Do metod nieinwazyjnych należą farmakoterapia – stosowana w mniej zaawansowanych stadiach choroby. Wśród najczęściej stosowanych leków można wymienić te z dobesylanem wapnia i diosyminą, które zwiększają wytrzymałość naczynia i zmniejszają przepuszczalność włośniczek oraz kompresjoterapię czyli leczenie uciskowe, które polega na wytworzeniu odpowiedniego ucisku na kończynę przy użyciu specjalnych wyrobów uciskowych (rajstop, podkolanówek, pończoch). Do metod inwazyjnych zaliczany jest zabieg operacyjny, który najczęściej wykonywany jest w znieczuleniu podpajęczym, czyli w tzw. znieczuleniu w kręgosłup. Rzadko wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. W pachwinie chirurg wykonuje cięcie około 3-4 cm oraz nad kostką około 1 cm, przez które wprowadza sondę i usuwa żyłę. Po zabiegu cięcie jest zszywane. Dodatkowo powiększone żyły usuwa specjalnym haczykiem z drobnych nacięć, które nie wymagają szycia. Na zakończenie zabiegu zakładane są opatrunki oraz bandaż elastyczny na kończynę

Czy jest sposób aby zapobiec  powstawania żylaków ?

Dr Janusz Orzechowski: Niestety nie istnieje żaden sposób, dzięki któremu uda się całkowicie uniknąć żylaków. Jednak, w celu poprawy krążenia i wzmocnienia mięśni kończyn dolnych, można podjąć pewne środki, które zmniejszą dyskomfort przez nie wywoływany. Dzięki pewnym działaniom można spowolnić rozwój żylaków i zapobiec powstawaniu nowych. Do tych środków oraz działań możemy zaliczyć:

• aktywność fizyczną – chodzenie jest świetnym sposobem usprawniającym krążenie krwi w kończynach dolnych;
• utrzymanie właściwej masy ciała – nie może być za wysoka, ponieważ wtedy może dodatkowo obciążyć żyły;
• dietę o niskiej zawartości soli, a bogatej w błonnik;
• unikanie chodzenia w butach na wysokim obcasie, które mogą zbyt obciążać mięśnie łydek;
• relaksację nóg, np. poprzez uniesienie ich powyżej poziomu serca, kładąc je na kilku poduszkach – działanie to ma na celu usprawnienie krążenia;
• częstą zmianę pozycji podczas pracy, która wymaga od nas długotrwałego stania lub siedzenia;
• unikanie siedzenia ze skrzyżowanymi nogami – niektórzy lekarze twierdzą, że taka pozycja zwiększa ryzyko rozwoju żylaków.

Bardzo Panu dziękuję za rozmowę.

Dr n.med Janusz Orzechowski specjalizuje się w chirurgii ogólnej i naczyniowej. W Szpitalu Medfemina we Wrocławiu przeprowadza konsultacje i zabiegi w zakresie:

• żylaków kończyn dolnych
• laserowego leczenia żylaków
• przepuklin: pępkowa, brzuszna i pachwinowa
•  zabiegów laparoskopowych
•  operacji usuwania pęcherzyka żółciowego.

.